İnsan ömrünün ortalama 33 yılını uyuyarak geçirmektedir. Sağlıklı bir insanın ideal uyku süresi 7-9 saat olarak düşünülür ise gününün üçte birini uyuyarak geçiriyor. Peki siz uyurken beyin ne yapar? Cenevre Üniversitesinde bilim insanları uyku sırasında beynin ne yaptığını ve ne düşündüğünü yapay zeka yaklaşımını kullanarak kısa bir süreliğine tespit etti.
Nature Communications dergisinde yayınlanan sonuçlar araştırma ekibinin manyetik rezonans ve elektroensefalografi uygulayarak beynin gün boyunca işlediği bilgileri ayırma işlemini uyku sırasında gerçekleştiğine dair kanıtlar elde ettiğini gösteriyor. Uyku zamanında dış uyaranlara maruz kalmayan beyin yalnızca en yararlı bilgileri tutar ve ve bu anıları değerlendirir ayrıca bunu yapmak içinde farklı bölgeler arasında diyalog kurar. Bu çalışma sonucunda ilk kez uykuda insan zihninde olanlara yönelik bir pencere açıldı
Araştırma ekibinden Virginie Sterpenich, ‘’ Uyku sırasında hangi bölgelerin aktif olduğunu bulmak ve bu bölgelerin hafızamızı pekiştirmemize nasıl izin verdiğini tespit etmek için bir kod çözücü geliştirdik’’ dedi. Özellikle derin uyku sırasında son yaşadıklarımızın geçici izlerini saklayan temporal lobun yapısı olan hipokampus, gün boyunca sakladığı bilgileri serebral kortekse gönderir. Hipokampus yaşanan olayları tekrarlayarak hafızanın pekiştirilmesini sağlar ve nöronlar arasındaki bağı güçlendiren bir diyolag kurar.
Peki Deney Nasıl Yapıldı?
Bilim insanları öncelikle gönülleri bir manyetik rezonans cihazına yerleştirdiler. Gönüllülere tahmin edin kim ve 3B labirent adında iki adet video oyunu oynattılar. Bu oyunları seçmelerindeki en büyük etkenin oyunların karmaşık yapısından dolayı beynin farklı bölgelerini harekete geçirdiğini söylediler. Ardından gönüller manyetik rezonans cihazı içerisinde bir veya iki saat aralığında uyudular. Bu cihaz her iki saniyede bir beynin aktivitesinin resmini kaydetti. Uyku durumlarını ölçen EEG ile de bu görseller birleştirildi. Bu iki deney ile oyun sırasında gözlemlenen beyin aktivitelerinin uyku sırasında kendi kendine ortaya çıkıp çıkmadığını belirleyebilmek için bir nöronal kod kullanıldı.
Bilim insanları oyun sırasında ve uyku evresinde kaydettikleri manyetik rezonans görüntülerini ve elektroensefalografi sonuçlarını karşılaştırdı ve uyku sırasında gerçekleşen aktivitelerin oyun sırasında gerçekleşen aktivitelere çok benzer olduğunu gözlemlediler. Burada ilginç olan ise beyin uyanıklık sırasında kaybettiği oyunu değil kazanılan oyunu yeniden yaşamasaydı.
