İlk olarak Francis Galton tarafından istemli bir şekilde zihinsel betimlemelerin üretilememe durumu Afantazi olarak adlandırılmaktadır. Afantazi veya Afantazya(En:Aphantasia) yunancada yer alan phantasia yani “hayal gücü” kelimesinin olumsuz halini temsil etmektedir. Afantaziye sahip kişiler bir topu veya topa vuran adamı hayal edemezler veya topun rengini hayal edemeyebilirler.
2003 yılında ameliyat olan 65 yaşında bir adam nöroloğunu ziyaret etmiş ve ameliyat sonrasında görüntülerin zihninde canlandırma yeteneğinin tamamen kaybettiğini belirtmiştir. Exeter Üniversitesi nörologlarından olan Profesör Adam Zeman hastasına literatürde böyle bi durumun olamayacağından bahsetti. Profesör Zeman zaman içerisinde binlerce benzer hikayeye şahit oldu. Araştırmalarına devam eden profesör, bunun sadece basit bir kalp ameliyatı sonrasında ortaya çıkabilecek bir olayın olmayacağını, ancak göz ardı edilemeyecek derecede insanın Afantaziye sahip olduğunu belirtti.
Hayal Gücünüz veya Akıl Gözünüzün Olup Olmadığını Nasıl Anlarsınız?
Tüm bu belirsizlik ve nörolojik tanımlar içerisinde afantazi ölçülmesi oldukça zor bir olgudur. Örneğin bir kişinin topa tekme attığını hayal edin ve daha sonra kendinize şu soruyu sorun top ne renk?
Bu sorunun cevabına ulaşabildiniz mi? Belki topu gözünüzde canlandırabilirsiniz, ama kişiyi göremezsiniz peki bu durumda bir afantazi sayılır mı? Belki biz cümlenin sonunda topun ne renk olduğunu sorana kadar hayal gücünüzün iyi olduğunu düşünüyordunuz ve şimdi ise yalnızca siyah beyaz olarak hayal etmenin normal olup olmadığını merak ediyorsunuz değil mi? Belki topu rahatlıkla hayal edebilirsiniz ancak onu gerçekten görselleştiremiyor olabilirsiniz.
Araştırmacılar bir kişinin zihin gözünü ölçmek için yalnızca gözlerine bakmanızın yeterli olduğunu bildiriyor. Proje liderlerinden Profesör Joel Pearson, “Pupilla refleksi, retinaya çarpan ışık miktarını optimize eden bir uyarlamadır” dedi.
Başka bir deyişle canlı görsel ve iyi bir hayal gücüne sahip olan insanlar, sadece parlak bir şey hayal ettiklerinde fiziksel bir tepki verecekler ve göz bebekleri daralacaktır. Diğer bireyler için ise durum böyle olmayacaktır. Pearson ayrıca yakın zamanda bir kişinin hayal gücünün varlık/yokluk sonucuna karar verebilecek bir kan testi üzerinde çalıştıklarını ve sonuca oldukça yakın olduklarını belirtti.
Kaynak: IFLScience
