Dünya üzerinde sayısız din, inanç sistemi ve manevi gelenek bulunuyor. Ancak bunların arasında “en eski din hangisidir?” sorusu her zaman merak uyandırmıştır. Cevap çoğu zaman Hinduizm olarak verilir. Fakat işin aslı, çok daha farklıdır.
Hinduizm Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Hinduizm, bugün yaklaşık 1 milyar insan tarafından uygulanıyor ve bunların büyük çoğunluğu Hindistan’da yaşıyor. Ancak bu dinin ne zaman başladığını kesin olarak söylemek neredeyse imkânsız. Hinduizm’in kökleri, yaklaşık 4.000 yıl önce İndus Nehri Vadisi’ne kadar uzanıyor. Fakat bu dinin tek bir kurucusu ya da tek bir kutsal kitabı yok. Zamanla kadim Hint kültürlerinin, felsefelerinin ve ritüellerinin birleşmesiyle bugünkü halini almıtır.
Vedalar ve Vedik Dönem
Hindu düşüncesinin temelleri, MÖ 1500’lü yıllarda ortaya çıkan Vedalar ile daha görünür hale geldi. Vedalar, Hinduizm’in en eski kutsal metinleri olarak kabul edilir. Bu dönemi takip eden “Hindu sentezi” sürecinde, farklı inanç ve felsefeler bir araya gelerek Hinduizm’i oluşturan büyük bir manevi sistem haline geldi. Yani Hinduizm, tek bir anda doğmadı; binlerce yıl boyunca şekillendi.
“Hinduizm” Kelimesi Nereden Geliyor?
İlginç bir şekilde, “Hinduizm” kelimesi başlangıçta bu dini benimseyenler tarafından kullanılmıyordu. Bu isim, dışarıdan gelenler tarafından bölge insanlarını tanımlamak için kullanıldı.
Bazı araştırmacılara göre, Hinduizm kavramı 19. yüzyılda Britanya İmparatorluğu döneminde yaygınlaştı. Çünkü Batılı araştırmacılar, Hindistan’daki çok çeşitli inanç sistemlerini tek bir din gibi sınıflandırmak istiyordu. Ancak gerçekte Hinduizm, birçok farklı geleneği ve inancı içinde barındıran devasa bir kültürel yapıydı.
Diğer Eski Dinlerle Karşılaştırma
Hinduizm dışında da insanlık tarihinin en eski inanç sistemleri arasında sayılabilecek başka dinler vardır:
- Yahudilik, İbrahim ve Musa gibi peygamberlerin öğretileriyle şekillenmiş ve yaklaşık 4.000 yıllık bir geçmişe sahiptir.
- Budizm ve Jainizm, MÖ 6. yüzyılda Hindistan alt kıtasında ortaya çıkmıştır. Ancak onlar da tıpkı Hinduizm gibi, tek bir günde değil, uzun bir düşünsel süreç sonunda gelişmiştir.
- Bunun dışında, Afrika, Amerika ve Asya’nın çeşitli bölgelerinde halk dinleri olarak adlandırılan, yazılı olmayan ama binlerce yıl geriye dayanan inanç sistemleri de vardır.
